İşyerlerinde işçi ölümleri önlenemiyor, neden?
Bugün Kocaeli Dilovası’nda parfüm fabrikasında gerçekleşen patlamada, kadın ve çocuk işçilerin yaşamlarını kaybettiği, yaralıların da olduğu açıklandı.
Patlama önlenebilir bir durum değil midir? Neden gerekli tedbirler alınarak çalışma gerçekleşmiyor?
İSİG Meclisi 2025 Ekim ayı iş cinayetleri raporunu açıkladı. Ekim ayında da 169 işçi yaşamını yitirdi.
İSİG Raporu gösteriyor ki işyerlerinde işçi-sendika denetimi yok derecesindedir. İşçi örgütsüzlüğü belirleyici etkendir, bunu vurgulayalım. Bakanlık ve SGK gibi kurumların ölümleri önleyecek denetim ve yatırımları sağlamak konusunda seyirci kaldığını söylemek abartı değildir.
Sendikal örgütlenme veya işçi örgütlenmesinin cılızlığının, belirleyici nedenlerden biri olduğuna dikkat çekmek isteriz.
Güçlü ve doğru örgütlenme faktörü; işyerlerinde ve genel de çalışma yaşamına, işçi sınıfı denetim ve müdahalesinin olmazsa olmaz koşuludur.
Rapordan aktardığımız bölümler şöyle:
“• Ölüm nedenlerinde ilk sırada ezilme/göçükler var. Bu nedenli ölümler tarlada ve inşaatta çalışırken devrilen traktörün/hareket eden iş makinesinin altında kalma ile sanayi işkollarında makineye kapılma olarak görülmektedir. İkinci sırada trafik/servis kazaları var. Bu nedenli ölümlerin yüzde 76’sını (traktör kasası, uygun olmayan servis minibüsleri vb. gerçekleşen işçi taşınması ve uygun olmayan traktörler yüzünden) tarım ve (uzun çalışma saatleri, tek şoför çalışma, uygun olmayan yollar, iş yetiştirme baskısı vb. yüzünden) taşımacılık işkollarında görüyoruz. Üçüncü sırada yüksekten düşmeler var. Bu nedenli ölümlerin yüzde 79’u uygun olmayan iskeleler, olmayan korkuluklar, boşlukların kapatılmaması, yani yüksekte çalışmaya uygun olmayan koşullar yüzünden inşaatlarda meydana geldi. Dördüncü sırada ise kalp krizi/beyin kanaması nedenli ölümler var. Bu ölümlerin temelinde her işkolunu yatay bir kesen olan aşırı-yoğun-fazla çalışma koşulları yatıyor.
- Ekim ayında en az 8 çocuk iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Ölen çocukların altısı işçi ve ikisi çiftçiydi. Hatırlayalım: Miraç Sağlam, 17 yaşında, orman işçisi. Kahramanmaraş Andırın’da tel altı kesim yaptığı sırada 80 metrelik uçuruma düştü, ölümü işçilerin toplanma alanına gelmemesi sonucu fark edildi, cansız bedenine bir gün sonra ulaşıldı… Hüseyin Başkan, 9 yaşında, çiftçi. Kütahya Merkez Eynegazi Köyü’nde ailesiyle birlikte tarlada çalışırken traktöre bağlı ekim mibzerin ( tohum makinesi) üzerine düştü, Emine Aroğlu İlkokulu 4. sınıf öğrencisi… Adem Kaygısız, 17 yaşında, çiftçi. İzmir Kiraz’da şalgam tarlasındaki otları traktörle temizlerken traktörün arkasındaki rotovatöre çuval sıkıştı, çuvalı çıkarırken rotovatöre kolunu kaptırdı… Abdülkadir Toktimur, 17 yaşında. Şanlıurfa Akçakale’de tarlada çalışırken yanında getirdiği tüfekle intihar ederek yaşamına son verdi… Fatma Şanverdi, 17 yaşında. Hatay Reyhanlı’da sebze halindeki paketleme tesisi işçilerini mesai dönüşü eve götüren servis minibüsünün traktöre çarpması sonucu yaralandı. Tedavi gördüğü hastanede bir hafta sonra hayatını kaybetti… Ruhi Can Çıracı, 16 yaşında. Aksaray Eskil’de çalıştığı mobilya atölyesinde üzerine kereste düştü… Mustafa Eti, 16 yaşında. Tekirdağ Süleymanpaşa’da çalıştığı tuğla fabrikasında 05.00 sularında ısınmak için tenekede yaktığı ateşe tiner dökmesi sonucu yanarak yaralandı. Tedavi gördüğü hastanede sekiz gün sonra hayatını kaybetti… Samed Can Erdoğan, 17 yaşında. İzmir Çeşme Alaçatı’da bir evin yıkım çalışması sırasında duvar bloku çarptı…
- Bu ay Tuzla Tersanelerinde meydana gelen iş cinayetlerinde işçilerin isimlerinden olayların nedenlerine kadar birçok bilgiye ulaşamamıştık. Raporda bu ölümleri paylaşıyoruz: 9 Ekim, Vlasyuk Yevgen, 46 yaşında, Ukraynalı işçi. Yıldız Tersanesi’ne bakım için gelen St. Kitts&Nevis bandıralı Roro gemisi MV Elmes’in denizde kesimi gerçekleşiyordu.
Ancak çalışma, işin gereği olarak kızakta veya havuzda olmalıydı. Yani yüzerken, suyla temas halindeyken böyle bir çalışma çok riskliydi. İşçinin üzerine ambar kapağı kaymıştır. Bu kapak diğer ambar kapağının üstüne bırakılmış herhangi bir önlem almaksızın çalışma yapılmıştır… 13 Ekim, Serdar Dur, 34 yaşında, İstanbul Tersanesi’nde BS Marin taşeron firmasında işçi. 19 gün önce çalışırken kafasına yüksekten nesne düşüp yaralanmıştı, tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Samsun Bafra Gökçeağaç Köyünden… 15 Ekim, Murat Mustafa, 36 yaşında, Suriyeli, Torlak Tersanesi Beşiktaş Marine işçisi. Tadilat için havuza alınan Maasborg Delzıjil isimli konteyner gemisinin onarımı sırasında makine dairesinde karbondioksit tüplerinin bakımını yaparken sızan gazdan zehirlendi…
- İş cinayetlerinde ölenlerin 12’si kadın işçiydi. Ölen kadınların beşi tarım, biri gıda, biri tekstil, biri büro, biri ticaret, biri metal, biri sağlık ve biri genel işler işkollarında çalışıyordu.
- Ekim ayında en az 7 göçmen işçi (üçü Suriyeli, biri Azerbaycanlı, biri Mısırlı, biri Türkmenistanlı, biri Ukraynalı) hayatını kaybetti. Göçmen işçilerin ikisi tarım, ikisi inşaat, ikisi tersane ve biri metal işkollarında çalışıyordu.
- Ölen işçilerin en az 3’ü (yüzde 1,77) sendika üyesi, 166’sı (yüzde 98,23) sendikasız. Sendikalı işçilerin ikisi sağlık ve biri enerji işkollarında çalışıyordu. Tespit ettiğimizin ötesinde ölen sendikalı işçilerin olduğunu belirtmeliyiz…
Ekim ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle:
Tarım, Orman işkolunda 46 emekçi (22 işçi ve 24 çiftçi); İnşaat, Yol işkolunda 43 işçi; Taşımacılık işkolunda 25 işçi; Metal işkolunda 10 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 8 işçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 7 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 5 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 4 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 3 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 3 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 2 işçi; Madencilik işkolunda 2 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 2 işçi; Ağaç, Kağıt işkolunda 2 işçi; Enerji işkolunda 2 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 1 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 4 işçi hayatını kaybetti…” (İSİG Raporu)
Emek.org.tr
0 yorumlar