Eleştirmen Olcay KARAY yazdı:
Netflix film platformunda yayında olan bir mini dizi hakkında:
Frankenstein romanı son okuduğum kitap olmuştu ve dizi ile aynı döneme denk gelmem, tamamen şans eseri. Kitap, 1818 yılında Mary Shelley tarafından yazıldığından beri, gotik-fantastik türünde her dönem referans kitabı olmuş. Dert edindiği konu itibarı ile insan yaratımı bir canlının, yaşayan her şeyden ve onu yaratırken duygularını hesaba katmayan yaratıcısından hesap sormasını ve dünyada bir yer edinemeyişini muazzam anlatmıştı. Kitapta öyle güçlü diyaloglar vardı ki, birçok kadim mesele ile de kolaylıkla analojiler kurulur.
Kitabın tadı damağımda iken izlemeye başladığım “Yaratılan” dizisi ise başta tereddüt etmeme rağmen, gerek tarihi bir zaman dilimde (Tanzimat sonrası ile ittihat terakki arası Osmanlı’da) olması, gerek senaryonun muazzam işlenmesi ve çok iyi oyunculuklar ile evrensel ölçekte çok güzel bir mini dizi ortaya çıkmış. Dönemin Osmanlı imparatorluğu içindeki değişimin nüveleri, dizinin bütün atmosferinde kendini belli ederken, yan hikayeler ile de güçlendirilmiş. (Köpeklerin toplandığı Hayırsız Ada olayı) Yine, kitaba yeni bir anlayış ve derinlik katılan olaylar: Hem bilimsel ilerlemeler adına batılılaşma merakını, hem de kitaba sadık kalarak “üst insana” ulaşma hevesindeki karakterleri ile izlemesi çok zevkli bir proje.
Ayrıca dünyada bu zamana kadar birçok Frankenstein uyarlaması olmuştu, fakat neredeyse bütün uyarlamalar (hatırladığım kadarıyla) kitaba sadık kalarak, içinde fantastik öğeleri barındıran gotik formda dizi-filmler idi. Bu uyarlamanın ise zeminini toplumsal ilişkilerin odağından saptırmadan, bahsettiğim öğeleri yeryüzüne indirmek gibi bir niyeti vardı ve oldukça da başarılı olunmuş. Yazan ve yöneten Çağan Irmak’ı tebrik ederim.
Olcay Karay 3.11.2023
emek.org.tr
