1976 yılından beri kullandığımız 1 MAYIS Afişlerinin Yaratıcısı ressam Orhan TAYLAN’ı dün Kaybettik. Saygıyla Anıyoruz.
1 Mayıs’ın simge afişi; dünyayı avucuna sığdırmış, havaya kaldıran nasırlı eller ile ‘zincire vurulmuş işçi’ afişinin de yaratıcısı olan Orhan Taylan, tedavi gördüğü hastanede vefat etti.
Şair ve yazar Ataol Behramoğlu şu sözlerle duyurdu: “Sanatçı, düşünür, 1 Mayıs’ın simgesi emekçi ellerin taşıdığı dünyanın yaratıcısı, devrimci, ceza evi yoldaşım, kardeşim, canım arkadaşım Orhan Taylan’ın ölüm haberi yüreğime ateş gibi düştü.”
Orhan Taylan Kimdir?
Orhan Taylan, 1941 yılında Samsun’da doğdu. İlkokulu Samsun’da bitirdi. 1960 yılında İstanbul Amerikan Erkek Koleji’nden mezun oldu. 27 Mayıs 1960 askeri darbe rejiminin getirdiği bir yasa uyarınca, askerliğini yedek subay-öğretmen olarak yapmak için başvurdu. İki yıl Söke’nin Sazlıköy’ünde öğretmenlik yaptı.
1962’de İtalya’ya giderek Roma Güzel Sanatlar Akademisi’ne girdi. Duvar resmi tekniklerini araştırdı. 1966 yılında Roma Akademisi’ni bitirip Türkiye’ye döndü.
Türkiye’ye döndükten sonra Türkiye İşçi Partisi’ne (TİP) katıldı.
TİP’in ve çeşitli sendikaların görsel işlerini üstlendi. Avuç içinde tutulan dünya temsiliyle kullanılmaya başlanan meşhur 1 Mayıs afişini tasarladı.
Heykel sanatçısı Kuzgun Acar ve karikatürcü Tan Oral ile çeşitli ortak çalışmalarda bulundu. Çizdiği “1 Mayıs” afişi Prag’da düzenlenen uluslararası sendikal afişler yarışmasında birincilik ödülü aldı.
1976’da düzenlenen Antalya Uluslararası Sanat Festivali’nde ilk duvar-resmini yaptı. Görsel Sanatçılar Derneği Başkanlığı’na seçildi.
Barış Derneği’nin kurucularından ve yönetim kurulu üyelerinden olması nedeniyle askeri mahkeme tarafından açılan dava nedeniyle 1982’de tutuklandı. Aynı davadan ikinci kez tutuklanan Taylan, 1986’da tahliye edildi.
Eserleri 1988-1990 yılları arasında Londra, Amsterdam ve Moskova gibi kentlerde sergilendi.
Bu dönemde yağlı boya çalışmalara ağırlık verdi. İstanbul’daki atölyesinde sergiler düzenledi. Çok sayıda kişisel sergi açtı ve karma sergilere katıldı.
Taylan’ın cenazesi 6 Kasım Pazartesi günü Bebek Camii’nde kılınacak öğle namazının ardından Aşiyan Mezarlığı’ndaki aile kabristanına defnedilecek.
“ESERLERİ SINIF SAVAŞIMINDA KUŞAKTAN KUŞAĞA YAŞAYACAK”
“Emek kamuoyunun 1976 1 Mayıs’ı için bir gecede DİSK’li işçiler ve TKP kadroları ile çizdiği devasa pankart ile tanınan, özünde TKP ‘nin legal yayınları ve DİSK dergileri ile afişleri için unutulmaz emeği olan, dönemin parti üyesi, aydın sanatçı Orhan Taylan maalesef yaşamını yitirdi. 1980 öncesi Politika Gazetesi’ne ve Sanat Emeği Dergisi’ne olan katkıları anılmadan geçilemez.” (Kaynak:Politika gazetesi)
OĞLU FERHAT TAYLAN’IN MESAJI
Taylan’ın resim ve heykelleri kadar inceliğine ve dostluğuna dikkat çeken oğlu Ferhat Taylan, babası için şu mektubu kaleme aldı:
“Sevgili babam, usta Ressam Orhan Taylan, 4 Kasım Cumartesi günü, İstanbul’da bir aydır tedavi gördüğü hastanede aramızdan ayrıldı. Cenazesi, 6 Kasım Pazartesi günü Bebek Camii’ndeki öğle namazının ardından Aşiyan mezarlığına defnedilecek.
Babam 82 yaşına kadar, her gün yaptığı resimleri sayesinde geçindi ve atölyesini ayakta tuttu. Kendi boyasını, kendi rakısını – bunların en iyisini – üretti; atölyesinde resim bilgisini çok sayıda öğrencisiyle paylaştı.
Kimseye biat etmedi. Barış Derneği üyesi olmak suçuyla 12 Eylül’de idamla yargılandı; sonuçta beraat ettiği dava süresince sanatçı arkadaşlarıyla 3 seneden fazla hapis yattı. Bugün onu yargılayan savcı ve hakimleri kimse hatırlamıyor, ama babamın 1976’da DİSK için bir gecede yaptığı 1 Mayıs afişini bu ülkede hemen herkes bilir.
Babam resimle nefes alan biriydi, resim yapamadığı bir yaşamın onun için anlamı olamazdı. Bodrum’daki bahçesinde, Asmalımescit’teki atölyesinde, istediği gibi, keyifli bir yaşamı oldu. Son döneminde de acı çekmeden, sevdiklerini yanında hissederek aramızdan ayrıldı. Birbirinden güzel resim ve heykelleriyle olduğu kadar, inceliği ve dostluğuyla da hatırlanacağını biliyorum.
Son yazını birlikte geçirdiğimiz için mutluyum.
Seni çok özleyeceğiz.”
Emek.org.tr
