AKP tarafından mecliste gündeme getirilen “İl ve ilçe müftülerine nikah kıyma yetkisi verilmesi” konusunu da içeren yasa tasarısı tartışmalara ve tepkilere neden oldu.
AKP hükümetinin din esaslı uygulamalar için yasa tasarıları gelmeye devam ediyor. Müftülüklerin nikah kıyma yetki tasarısı, dinci Sünni-şeriat anlayış ve uygulamasına yol açılıyor düşüncesiyle, başta kadınlar olmak üzere toplumun demokrat kesimleri tarafından da protesto ediliyor.
Medeni kanunun yok sayılması ve anayasanın ihlali olarak da değerlendirilen tasarı, TBMM inde HDP milletvekili Meral Danış Beştaş tarafından soru önergesiyle meclisin ve toplumun tartışma gündemine taşındı.
Eleştirilerin ve tepkilerin temelinde şu noktalar temel alınıyor. Laiklik ilkesinden vazgeçme, çocuk yaşta evliliğin meşrulaştırılması, cinsel taciz ve sömürüyü körüklemesi, cinsel suçların gizlenmesi, kadın haklarının hiçe sayılması, medeni kanunda ifadesini bulan kimi demokratik kazanımların yok edilmesi, çocuk hakları ihlali, Sunni-dini kurumların topluma dayatılması ve şeriat hukukuna yol açmak gibi gerekçelerle yoğun tepki görüyor. Bu nedenlerle de eylemler başlatıldı.
Özellikle nikah konusunda müftülük gibi dini bir kurumun devreye sokulması, çok büyük tepki gösterilmesine neden oldu.
Televizyon haberlerinde de gündeme gelen konu kadın hakları savunucuları tarafından “AKP tarafından şeriata yönelme” olarak suçlandı. Dün CNN Türk yayınında da açıkça dile getirilerek tepki gösterildi.
İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği ve İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi, gerçekleştirdiği basın açıklamasında bu doğrultuda tepki koyarak girişimin içeriği işaret edildi. Açıklamada konuşan birçok hukukçu ve kadın hakları savunucusu yanı sıra CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer şunları söyledi:
“Bir kısmı henüz değişen kabinenin ilk icraatının laikliğe bir darbe daha vuracak böylesi bir girişim olması şaşırtıcı değildir. Medeni Kanuna göre belirlenmiş yaş sınırı, evlenme ehliyeti, sağlık koşullarının elvermesi, yakın hısımlık olmaması gibi ölçütler, tasarıyla öngörülen düzenleme sonrası kanuna göre değil, dini yaklaşıma, müftülerin ve imamların dünya anlayışlarına göre belirlenecektir. Bundan da en çok zararı kadınlar görecektir. Adım adım sosyal hayat dini kurallara göre biçimlenmeye çalışılıyor, çocuk evliliklerinin önündeki son bariyer yıkılmaya çalışılıyor. 81 ilde, 919 ilçede evlendirme daireleri var. 18 binden fazla köy muhtarları da nikâh kıyabilmekte. Bu ihtiyaçtan doğan bir düzenleme değil iktidarın keyfiyetidir.”
‘Cinsel suçlar gizlenecek’
HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, il ve ilçe müftülerine nikah kıyma yetkisi verilmesini de kapsayan tasarı hakkında Başbakan Binali Yıldırım’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Tasarının yasalaşması halinde “çocuk yaşta evliliklerin artacağı, cinsel suçların gizleneceği” uyarısında bulunan Beştaş, durumu sorgulayan şu sorulara yanıt istedi:
“- Hükümetiniz müftülere nikah kıyma yetkisini veren bu düzenlemeye neden ihtiyaç duymuştur?
– Halihazırda belediyeler ve nikah memurları tarafından gerçekleştirilen evlenme akdinin yerine müftülerin bu eylemi gerçekleştirmesindeki pratik fayda ne olacaktır? Bu düzenlemenin kadın ve çocukların mağduriyetine yol açacağı hususu neden göz ardı edilmiştir?
– Kız çocuklarının küçük yaşta evlendirilmesi ülke gündeminde önemli bir yer iştigal ederken bu düzenleme ile erken yaştaki evliliklerin yaygınlaşacağı endişesini taşımıyor musunuz?
– Kadınların ‘imam nikahlı eş’ konumlarının getirdiği dezavantajlı durumun bu düzenleme ile artacağı ve imam nikahı ile evliliklerin yaygınlaşacağı ihtimali gözetildiğinde bu düzenlemenin amacı nedir?
– Öngörülen düzenleme ile kadınların ‘imam nikahlı eş’ konumundan kaynaklı hukuk ve yasalar önündeki dezavantajlı durumu bu düzenleme ile artmayacak mıdır?
– Çocuklara yönelik cinsel istismar vakalarının bu düzenleme ile görünmez kılınması mı amaçlanmıştır?
– Kadınların ve küçük çocukların maruz kaldığı cinsel saldırı suçlarını önlemek yerine müftülere nikah kıyma yetkisi veren bir düzenlemenin hayata geçirilmesi hükümet politikalarınızın bir yansıması mıdır?
– Söz konusu kanun tasarısını geri çekecek misiniz?”
Değişik şehirlerde farklı kurumsal yapıların gerçekleştirdiği eylemlerle de söz konusu yasa tasarısı protesto edilerek tepki gösterildi. EMEP ve Halkevleri kadınları, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği ve İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi, CHP ve HDP kadın milletvekilleri , basın açıklamaları, tartışma ve gösterilerle tasarıya karşı çıktıklarını açıkladılar.
emek.org.tr
