“Günümüzde yaşlı ve yaşlıların ihtiyaçları olduğu kadar bunların bilgi ve becerilerinden yararlanılmalıdır. Onlar ne yılki atı, ne de Japonya’nın Fuji dağının Aokigahara ormana gidecek kadar karamsar değildir. Onlar eğer bu yaşlarına kadar gelmişler ve sevdikleriyle birlikte yaşıyorlarsa daha da fazla değer bilmelidir.” Ali İbrahim Önsoy
Günlerdir bana ulaştırılmasını beklediğim “İstanbul Avcılar’da, YAŞLILARIN MEVCUT DURUMU” araştırma raporu sonunda elime ulaştı. Rapor İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi “Sosyoloji Araştırma Merkez” ile “Emekli Dayanışma Sendikası” işbirliği ile gerçekleşti. Birçok değerli dostlarımız da buna katkı sunmuş. Çalışma 2017 sonbaharı ile 2018 ilkbaharı arasında yapılıp 2018 yılı sonbaharında ilgili rapor kitap olarak karşımıza çıkmış.
‘İstanbul’da kentleşmenin hızlı yaşandığı bir örnek olarak AVCILAR ilçesinde yaşlanma ve yaşlılık hizmetlerinin mevcut durumunun ortaya konulması önemli’ olduğu için; Türkiye de yaşlılara ilişkin genel ölçekte çalışmanın mevcudiyeti ile birlikte kendi karakteristik özelliğinden dolayı benzerlerinden ayrı konuma sahip olduğundan araştırmaya değer bulunmuş.’
Kendi alanında saha araştırmasının ilk olması ve örnek teşkil etmesi nedeniyle bir o kadar önemli. İster merkezi ister yerel yöneticiler (ya da politikacılar diyebilirsiniz) yurttaşların ve özellikle yaşlıların sorunlarına nasıl bakılacağını alt başlıklarla bu raporda görme şansımız var.
Avcılar 1988 yılına kadar Bakırköy ilçesine 1988 den 1992 yılına kadar Küçükçekmece ilçesine bağlıydı. Avcılar ve çevre ilçeleri özellikle 1960’ların sonundan itibaren sanayinin bu bölgeye gelmesi neticesinde işyerlerinde çalışanlar ikamet etmeye başladı. Ankete katılan 391 kişi 65 yaş ve üzeri içinde 20 ile 40 yıldır aynı ilçede oturan çoğunlukta hatta 50 ve üstü yıldır ikamet eden bile % 6’nın üzerinde.
Ankete katılanların % 80 ne yakını her gün düzenli ilaç kullanmakta. Bakıma muhtaç olanların % 18,9 u eşim bakıyor, %16,4 ü kızım bakıyor, % 11,5 i de oğlum bakıyor demekte. Sağlık sorunlarını en yakın sağlık merkezinde gidermeye çalışmakta. Hastane ya da sağlık merkezine gitme sıklığı ise ayda bir %17,9, iki ayda bir 44,8, üç ayda bir giderim diyenler ise % 43,7 oranı ağırlıklı olmakta.
Yaşlılara günlük hareket ve spor yapar mısınız sorusuna katılımcıların % 34,8 evet derken %59,6 ‘sı hayır yapamıyorum demekte.
Dışarı çıkma, yürüyüş yapma gibi aktifler yapar mısınız ve neden yapamazsınız sorusuna katılımcıların yüzü aşkın neden sıraladıkları, kendilerine güvenemediklerinden dışarı çıkamamaktalar.
Kitap okuma oranı %26,2 si okurum derken % 72,8 i okumamakta: Gazete okurum diyenler %45, %5309 u okumamakta. Günde kaç saat tv. İzlersiniz sorusuna %80,6 sı 5/ 6 saat arası, %15,4 ü 6/10 saat arası demekte.
Cep telefonu kullanır mısınız sorusuna %72,6 sı evet derken, interneti kullanır mısınız sorusuna ise %83,4 ü hayır demekte.
Maddi destek almanız durumunda öndelikli kime gidersiniz sorusuna ise %52,2 çocuklarıma olmakta. Çoğunlukla çocukları ile birlikte kalan yaşlıların ailesinin geliri 1000/1500 arası %26,9, 1501/2000 arası %16,6, 2001/3000 arası ise %20,2 oranı aralığında ağırlıklı olmakta. Bu ankete katılanların %87,2 si apartman dairesinde oturmakta.
Bu anket raporu yerel yönetim başkanı ile merkezi hükümet temsilcisi kaymakama verildiği gerekli önlemlerin alınacağı bilgisi verilmiş.
Rapor önemli birçok konuda soru işareti bırakmakta, gelinen çağda yaşlı nüfus artarken sorunları da birlikte getirmekte. Daha 50 yıl önce “gençlik spor bakanlığı” kurulmuştu. Günümüzde yaşlı ve yaşlıların ihtiyaçları olduğu kadar bunların bilgi ve becerilerinden yararlanılmalıdır. Onlar ne yılki atı, ne de Japonya’nın Fuji dağının Aokigahara ormana gidecek kadar karamsar değildir. Onlar eğer bu yaşlarına kadar gelmişler ve sevdikleriyle birlikte yaşıyorlarsa daha da fazla değer bilmelidir. Gençlik bakanlığı varsa “yaşlı bakanlığı” da olmalı”. Hele emeklilik yaşını 65’e çıkaran yetkililer bunu dikkate almalı.
Anket raporu sadece Avcılar ilçesi özgülünde değil diğer ilçeler ve illerde bunu dikkate almalıdır. Raporu hazırlayanlar kadar buna destek veren “Emekli Dayanışma Sendikası” sorunların takipçisi olacaklarını, yetkililerin çağrısına kulak kabartıp destek vereceklerini belirtmekte. Yaşamsal sorunlar var bu konuda merkezi ve yerel yetkililer görev sizi bekliyor. İSTANBUL AĞUSTOS 2019
ALİ İBRAHİM ÖNSOY
emek.org.tr