Türk Hava Yolları İstanbul-Düsseldorf seferini yapmak üzere 23 Aralık 20.00’da Atatürk Havalimanı’ndan havalanan TC JPN( Türkiye Cumhuriyeti Papa November) uçağın motor kapağı düştü, uçak acil iniş yaparak 20.30’da havalimanına geri döndü.
Alınan bilgiye göre, 131 yolcu ile THY’nin İstanbul- Düsseldorf seferini yapan, TK-1529 sefer sayılı Airbus A320 tipi uçağın 2 No’lu motor kapağı kalkış esnasında düştü. Yolcunun fark edip pilotu bilgilendirmesi üzerine büyük bir facia önlenirken, motor kapağının düşme sebebi olarak, uçağın kalkıştan önce son kontrollerini yapan görevli teknisyenin, kaportanın kilitlerinden birini kapatmayı unutması gösteriliyor.
Motor kapağının düşmesi üzerine uçuş kontrol kulesi ile irtibata geçen pilot, rotasını Atatürk Havalimanı’na çevirerek büyük bir tehlikeyi engellemiş oldu ancak bu olay THY A.O ve Teknik A.Ş’de uçuş güvenliği konusunda var olan tedirginlikleri güçlendirmiş oldu.
Yoğun ve zor çalışma koşullarının, Türk Hava Yolları ve Teknik A.Ş personelinin güvenliği tehdit ettiğini belirterek uçuş güvenliğine ilişkin çok sayıda kampanya düzenlemiş ve bu doğrultuda çalışmalarını devam ettiren Hava-iş Sendikası, 29 Mayıs günü havacılık iş koluna getirilecek grev yasağına da ‘uçuş güvenliğini ortadan kaldıracak, çalışanların koşullarını zorlaştırmanın önü açılacak’ diye karşı çıkış geliştirmiş, bunun üzerine 305 işçi işten çıkarılmıştı.
‘İŞ YÜKÜ ÇOK AĞIR, TEKNİSYENLER YORULABİLİYOR’
Bugün emek.org.tr olarak işten çıkarılan THY A.O ve Teknik A.Ş teknisyenleri ve Hava-iş Sendikası yöneticisi ile ile motor kapağının düşüşüne ve olası risklere dair konuştuk. İşten çıkarılan teknisyenlerden Enis Doğduay çalışma koşullarına değindi ve şunları söyledi: ‘Motor kaportasının üç tane kilidi vardır, iyi kilitlenmemiştir. Bir tanesi bile kilitlenmediyse 750-800 km hızla giden uçağın motor kapağı yerinden çıkar. İş çok yoğun ve Teknik A.Ş, işinde deneyime sahip olmayanlara bu işi yaptırtıyor, bu sebeple düşen üçüncü kapak bu. Muhtemelen bu uçağında bakımı gece yapıldı, soğuk havada bir adama üç, dört tane uçak bakımı yaptırttıkları için bu yorgunluk hali yüzünden teknisyenlerin bu unutkanlık ve dikkatsizliği de gerçekleşebiliyor. Uçağın motor kapağının yerinden fırlayıp, uçağın gövdesine ya da kanatlarına saplandığını düşünün, ölüm olur çünkü kaporta dediğimiz parçanın boyutu ve ağırlığı çok fazla. Çok ağır koşulları var, gece – 2, -3 derecede uçağın altına yatıp gövdesini açıyor bakımını yapıyorsunuz, bu uçağında bakımını hangi teknisyen yaptıysa muhtemelen onun o geceki dördüncü ya da beşinci işidir. İnsan fizyolojisi en nihayetinde, düşüyor bir süre sonra. ‘
‘BÖYLE GİDERSE DAHA ÇOK KAZA YAŞANIR, FACİADAN DÖNÜLDÜ’
Hava-iş Sendikası Genel Teşkilatlandırma Sekreteri Kaya Sayın ise uçakların bakımını yapan teknisyenlerin bir çoğunun lisanssız olduğunu, öğrencilerin çalıştırıldığını ve uçuş güvenliğini hiçe sayan bu uygulamaların yeni kazaların habercisi olacağını belirtti. ‘Türk Hava Yolları, teknik bakımlarını Teknik A.Ş’ye yaptırıyor. Teknik A.Ş daha önceden THY’nin kendi bünyesindeki bir birimi iken sonradan şirketleştirilerek ayrı bir firmaya dönüştürüldü. Bu bakımlar Teknik A.Ş’de yapılırken bir takım olumsuzluklar yaşandığı için THY, Hat Bakım bölümünü yani kaza geçiren uçağın bakımının yapılması gereken bölümünü kendi bünyesine aldı. Fakat burada çalışan arkadaşlar vardiyalı çalışıyorlar ve çok fazla iş yoğunluğu olduğu için bir kişi günlük yapması gereken işin çok daha fazlasını yapmak zorunda kalıyor. Yeterli sayıda tecrübeli personel olmadığı için, tecrübesizleri tecrübeliler ile birlikte çalışmaya veriyorlar. Fakat bu kazada olay çok daha farklı bir açıdan ele alınmalı. Şöyle ki, uçak sefere verilmeden önce gece bir bakımı yapılır, bunun adı da konaklama bakımıdır. Bu konaklama bakımı esnasında tüm kaportalar açılır, motor bakımı yapılır, kapatılır ve kilitli olduğu da formuna işaretlenir, kapak mühürlenir. Daha sonra uçak sefere verilmeden önce ise, bizim hep karşı çıktığımız ama şirketin hep ‘ben böyle uygulayacağım, bütün Avrupa’da böyle, lise mezunları bu işleri yapıyor’ dediği, ama bizim ‘teknik işler eğitim alınmadan yapılmaz, kalkıştan önce uçağın bakımı çok önemli bir işlemdir’ dediğimizde karşımıza SHGM’nin THY’ye yanlış bir uygulama ile verdiği yetki çıkıyor. Şimdi şunu sormamız gerekiyor, teknisyenden sonra bir dizi kontrol varsa, ve eğer o uçağın bakımını yapan teknisyen böyle bir hata yapmış ise diğer hatalar niye ve nasıl yapılmış? Kopan bu kaporta ile büyük bir kaza yaşanabilirdi, ki yaşandı da. Dolayısıyla eğer erken fark edilmemiş olsaydı ve uçak daha yüksek bir irtifada olsaydı uçak kesinlikle düşerdi. Ama erkenden fark edildiği için dolayısıyla büyük bir faciadan dönülmüş. Ama bu tür facialar yaşandı THY’de. Daha önce de bir motor kapağı Güneşli’de bir fabrikanın çatısına düşmüştü, yine kargo kapısı kilitli olmadığı için bütün valizler Marmara Denizi’ne dökülmüştü. Hepsinin nedeni ucuz emek ve işinin ehli olmayan kişilerin bu işi yapıyor olması, seferlerin ve iş yoğunluğunun çok fazla olması ve yeterli sayıda personelin olmaması. Bu kazada bu gerekçe ile ortaya çıkan bir kazadır. Şu anda iş yoğunluğunun çok fazla olması nedeniyle öğrenci kimliği adı altında HABOM A.Ş’de çalışan kişiler THY’de çalışıyor ve hiç birinin 320 lisansı yok. Böyle giderse daha buna benzer çok kazalar yaşanacak. Çünkü gerekli alt yapı yokken büyümeye gidiliyor ve bir kişiye düşen iş yükü gittikçe artıyor, çok iş yükü daha çok dikkatsizlik ve yorgunluk demek’ diye konuşan Sayın, koşulların bir an önce düzeltilmesi ve gerekli önlemlerin alınması gerektiğini söyledi.
Emek.org.tr