Beyoğlu Koruma Kurulu İBB’nin Taksim Meydanı Projesi’ni kabul etti. Projede Gezi Parkı’nın boş alan olarak gözükmesi, 1 Mayıs meydanı olan Taksim’e yerleştirilecek havuz ve ağaçlarla meydan olma işlevinin kaybettirilmesi Gezi Direnişi’yle beraber ‘Artık bir durağı bile halka soracağım’ diyen Topbaş’ın Mimarlar Odası ve Şehir Bölge Plancıları Odası’nın itirazlarını dikkate almadığını gösteriyor
Beyoğlu’ndan sorumlu 2 No’lu Koruma Kurulu, Taksim meydanı için İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından özel firmalara hazırlattırılan ‘düzenleme projesi’ni 16 Temmuz’da kabul etti. Kurul kararında ‘Taksim Meydanı ve Yakın Çevresi Düzenleme projesi ile Taksim Gezi Parkı Yaya Geçidi Projesi’nin 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu açısından sakıncası olmadığı belirtildi.
Projeye göre meydanın çeşitli yerlerine ağaçlar dikilecek, süs havuzları ve oturma grupları yapılacak. Projenin görsellerinde Cumhuriyet Caddesi boyunca, AKM önünde, Gezi Parkı’yla Marmara Oteli arasında ve Tarlabaşı tarafında ağaçlı yeşil adalar gözüküyor. Ayrıca Cumhuriyet Caddesi üzerindeki oturma gruplarının yanına süs havuzları çizilmiş.
Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası yetkilileri, bu düzenlemelerin Taksim’in meydan özelliğini yok edeceğini, koruma kurulu projeyi görüşürken dile getirdikleri itirazların dikkate alınmadığını belirtti. Oda yetkilileri ayrıca meydanın yarışmayla tasarlanması gerektiği görüşünde.
‘Fonksiyonu değiştirmeye yönelik’
Mimarlar Odası’ndan Mücella Yapıcı, “Bu ağaçlar meydanın toplu kullanılmasını engeller, dolayısıyla proje meydan fonksiyonunu değiştirmeye yöneliktir. Kararın meslektaşımız Mimar Cengiz Can’ın görev süresi dolmadan 2 No’lu Koruma Kurulu’nun başkanlığında alınmasının hemen ardından alelacele onaylanması manidardır. Kentin en önemli merkezinden sorumlu kültür varlıklarını koruma kurulunun başkanlığını şu anda bir avukatın yürütüyor olması da ayrı bir problemdir. Mimarlar Odası olarak projenin iptal edilmesi için üzerimize düşeni yapacağız” diye konuştu.
‘Gezi Parkı projenin orijinalinde yok’
Yapıcı, ayrıca parkın Divan Otel tarafından 750 metrekarelik bir alanın eksiltildiğini belirterek, “27 Mayıs 2013 akşamı yaya yolu yapılma bahanesiyle, hiçbir izin olmadan iş makinalarıyla parktan çalınan alan, yani Gezi direnişinin başlamasına neden olan kaçak işlem bu projeyle meşrulaştırılmaya çalışılmakta. Parktan 750 metrekarelik alan çalınmış. Bu konuda defalarca suç duyurusunda bulunduk ancak kurul görmezden geldi, şimdi de bu hukuksuzluğa suç ortaklığı ediyor” dedi.
Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Tayfun Kahraman da projedeki ağaçlar ve yeşil alanların Taksim’in meydan vasfını yitirmesine neden olacağını söyledi. Kahraman, meydanın mevcut haliyle bırakılmasının da kabul edilemez olduğunu belirterek, “Gezi direnişiyle demokrasinin merkezi olan bu meydan için yapılacak düzenleme ortak akılla araştırılmalı ve bir yarışma düzenlenerek projelendirilmelidir” dedi.
Gezi Parkı’nın üç boyutlu görsellerde yer aldığını, ancak projenin orijinalinde boş alan olarak gözüktüğünü belirten Kahraman, bunun Topçu Kışlası’nın ihya edilmesi ihtimalini düşündürttüğünü söyledi. Kahraman’ın dikkat çektiği bir diğer nokta da Danıştay’ın iptal kararıyla kaçak durumuna düşen araç tünelinin projede yer alması oldu.
Kullananlara sormadan kullanılır hale ‘getirilecekmiş’
Tümaş ve On Tasarım firmalarının imzasının yer aldığı proje raporunda, “İstanbul’un en önemli meydanı” olan ancak mevcut haliyle bir “boşluk ve mekansızlık hissi uyandıran” Taksim’e proje sayesinde “bir kent meydanı olma özelliği” getirildiği öne sürüldü.
Oturma birimleri, süs havuzları ve ağaçların “duraklama ve dinlenme alanları” yaratarak meydanı “kullanılan bir yer” haline getirdiği, “meydanın simgesi Cumhuriyet Anıtı’nın daha tanımlı hale” gelecek şekilde düzenlendiği ve Tarlabaşı yönündeki yükseltilmiş bahçeyle “araç tüneli çıkışından kaynaklanabilecek gürültü ve kirliliğin meydandan yalıtılarak mekanın konforunun artırılmasının” hedeflendiği belirtildi.
Topbaş ‘meydanda ağaç olmaz’ demişti
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Kadir Topbaş Eylül 2013’te bir açıklama yaparak, “Esasında meydanlarda ağaç olmaz. Ama bizim insanlarımız meydanda da ağaç istiyor. Dünyanın gelişmiş kentlerin meydanlarına bakınız ağaç yoktur. Biz burada yeşillendirme, ağaçlandırma, şehir mobilyaları ve zemin kaplaması gibi çalışmalar yapacağız, daha bitmedi” demişti.
Kaynak: Radikal/Elif İnce
