Ev İşçileri Dayanışma Sendikası, ev işçilerinin çalışma koşullarını, yasal olarak sendika ve sendikal haklardan yoksunluklarını ve neler yapılması gerektiğini açıklayan bir basın açıklaması yayınladı. Açıklamayı olduğu gibi paylaşıyor, ev işçilerinin onurlu mücadelesini destekliyoruz:
EY DEVLET! EY HÜKÜMET! EY ÇALIŞMA VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI!
BİZ 15 HAZİRAN 2011 YILINDAN BERİ EV İŞÇİSİYİZ TOZ BEZİ DEĞİLİZ DİYEREK SAĞIR SULTANA BİLE SESİMİZİ DUYURDUK AMA SİZE DUYURAMADIK.
NEDEN? HALEN DAHA BİZE TOZ BEZİ MUAMELESİ YAPIYORSUNUZ, 10 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLARIN SOSYAL GÜVENCESİNİN YAPILACAĞINI FAKAT EMEKLİLİK HAKKININ OLMAYACAĞINI BELİRTİYORSUNUZ BİZİ GÜVENCE ALTINA ALACAĞINIZI SÖYLEMEKTESİNİZ ŞİMDİ SORARIZ SİZE SİZ BİZİMLE DALGAMI GEÇİYORSUNUZ. BİR DEVLET, SOSYAL BİR DEVLET, BİLE BİLE VATANDAŞINI BU ŞEKİLDE GÜVENCE ALTINA ALDIĞINI SÖYLEREK İŞ CİNAYETLERİNE ÇANAK TUTARMI? SONRADA BİZ EV İŞÇİSİNİ GÜVENCE ALTINA ALIYORUZ DERKEN BUNUN SAMİMİYETİ NERDE? BUNA KİM İNANIR, ZATEN EV İŞÇİLERİDE BABASINDAN MAAŞ ALDIĞI İÇİN BİR TAKIM ARGUMANLARLA DESTELEYEREK DİYORSUNUZKİ ASTARI YÜZÜNDEN PAHALIYA GELİYOR DİYİP İŞÇİLERİN DEĞİL İŞVERENLERİN LEHİNE ÇALIŞIYORSUNUZ EV İŞÇİLERİNİ GÜVENCESİZLEŞTİREREK İŞÇİLERİ GÜVENCE ALTINA ALDIĞINIZI SÖYLÜYORSUNUZ, BU NASIL BİR MANTALİTE! NASIL BİR GÜVENCEDİR! 5 YAŞINDAKİ ÇOCUK BİLE BUNA İNANMAZ. EĞER GERÇEKTEN BU KONUDA SAMİMİYSENİZ, TÜRKİYE SOSYAL BİR DEVLET OLDUGUNU İDDİA EDİYORSA MECLİSTE MİLLETVEKİLİ 17.000 TL ALIRKEN SGK DAKİ HUKUKSAL DÜZENLEMELERİ DÜZELTMEK YERİNE 170 TL İLE 200 TL ARASI BABASINDAN MAAŞ ALIP SSK SINDAN YARARLANANIN UTANMADAN PARASINI KESİYORSUNUZ. BUNU YAPMAK YERİNE ORDAKİ ALDIĞI 3 KURUŞU KESMEDEN DİĞER TARAFDAN SSK SI YAPILARAK BU İNSANLAR GÜVENCE ALTINA ALINMIŞ OLSA EMEKLİLİĞİ VE TAZMİNATI OLSA SİZİN DE TABİR ETTİĞİNİZ SOSYAL DEVLETLİĞİN GEREĞİ DOĞRU YAPILMIŞ OLUR., HANGİ FABRİKA İŞÇİSİNDEN KESİNTİ YAPIYORSUNUZ? BU NASIL BİR ÇİFTE STANDARTDIR! ZATEN ZAR ZOR ÇALIŞAN EVİNE EKMEYE GÖTÜRMEYE ÇALIŞAN İNSANLARIN ÜÇ KURUŞUNA GÖZ DİKMİŞSİNİZ. DİYORSUNUZKİ ÇEK SİSTEMİ YÂDA FİŞ KULLANILCAK EV İŞÇİSİNİN HERGÜN ÇALIŞTIĞINI VARSAYALIM BU FİŞ YÂDA ÇEK SADECE SGKYA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA OLMALI İŞÇİ İSE NAKİT OLARAK ÜCRETİNİ ALMALI SGK YÂDA FİŞİ VEYA ÇEKİ GÖTÜREREK İŞVERENDE AYRICA SSK ÜCRETİNİ ÖDEMELİ SSK’ LA MUTLAKA BAGLANTILI OLUNMALI AYRICA NASIL BİR FABRİKA İŞÇİSİ BÜTÜN SOSYAL HAKLARDAN SOSYAL GÜVENCEDEN YARALANIYORSA AYNI ŞEKİLDE EV İŞÇİLERİNİNDE YARARLANMASI GEREKİYOR İŞTE O ZAMAN ÇİFTE STANDARTINIZ ORTADAN KALKMIŞ OLACAKTIR.
YASAYI ÇIKARTAN HÜKÜMET DİKKATİNİ ÇEKMEK İSTERİM :
Ne zamandan beri ev işçiliğiyle ilgili olarak nasıl bir yasa çıkartmaya çalıştıklarını öğrenmeye çalıştık sgk ’ dan doğru , aile ve sosyal politikalar bakanlığından vs öğrenmeye çalıştık ancak sır gibi saklandı öğrenemedik Sonunda komisyon üyelerinden birine ulaştık komisyon toplantılarına katılmak, fikir beyan etmek istediğimizi söyledik ,ancak oda şimdiye kadar nerdeydiniz dedi , biz sona geldik bugün iki saatlik bir toplantı olacak ve bitecek denildi , tabi ülkemizde işçilerle ilgili yasal ve ana yasal işçi hakları düzenlenirken işçilere ve işçileri temsil eden kurumlarına ne istediği sorulmaz, böyle bir geleneği yok meclisi mizin maalesef , tabi işçilerin kıymeti yok bizim ülkemiz de nede olsa sorun onların sorunu değil o nedenle de istedikleri gibi işçilerin değil işverenlerin lehine karar verebilirler, nede olsa onlarda işveren, komisyon toplanır ve işçilerin geleceğiyle ilgili karar alınır ., ev işçileriyle ilgili yasal düzenlemelerde böyle yapılmıştır . bu komisyon üyelerinin evinde de en az bir ev işçisi çalışıyor ve ev işçilerinin lehine karar vereceklerini beklemiyorduk tabi ki, beklediğimiz gibide oldu, Real bir gerçek var ve bu gerçekleri değiştiremezsiniz bir işçi birinin yanında çalışıyorsa ve ona para karşılığı hizmet veriyorsa işçidir ,siz bunu ne kadar inkar ederseniz edin bu gerçeği değiştiremezsiniz. Sizlerde işverensiniz , yanında çalıştığımız kişilerde işverendir. Çalıştığımız evlerinizde işyeridir .işçilerini güvence altına aldığınızı söyleyerek güvencesizliğe mahkum ediyorsunuz taşeron sistemden kaynaklı olarak iş cinayetleri her geçen gün artarken taşeron şirketlerinin eline kaderimizi terk ediyorsunuz. Onun yerine kamu veya sgk nın bünyesinde ev işçileri adına iş bulma departmanı kurularak iş bulmalarına hem yardımcı olunup hem de denetlenebilinir. sizin bize uygun gördüğünüz kader olduğunu biliyoruz ve bu kaderi kabul etmiyoruz. Emeklisi olmayan, tazminatı olmayan, iş standardı olmayan, sosyal hakları gerektiği gibi sağlanmayan bir yasayı biz kabul etmiyoruz. göz boyama yasanız iş cinayetlerine ve başka birçok sorun yaşamamıza neden olacak, eğer biraz olsun vicdanlarınız varsa işçilerin lehine düzenlemeler yapın aleyhine değil ev işinde çalışanlar sizin kızınız yada eşiniz olsa yinede aynı biçimde mi çıkarırdınız bu yasayı, elinizi vicdanınıza koyun lütfen vicdanlarınız rahat mı? Birileri sizin yarınızla ilgili sizin adınıza kararlar alsaydı ne yapardınız ve üstelik sizi iş cinayetlerine mahkûm eden kararların altına imza atsa ne his ederdiniz Allah aşkına… bizi güvence altına aldığınızı söyleyerek güvencesizliğe mahkum ediyorsunuz, bir milyonu aşkın işçinin günahını sırtınıza alıyorsunuz bunu nasıl taşıyacaksınız bu mübarek ayda! Yukarda Allah var ey yasa yapanlar…
EV İŞÇİLERİNİN MEVCUT DURUMU NEDİR?
1. Türkiye’de ev işçilerinin sayısının yaklaşık 500 bin ila bir milyon arasında olduğu tahmin ediliyor. Ev hizmetlerinde çalışanların neredeyse tamamı kayıtsız, güvencesiz çalışıyor.
2. 4857 sayılı İş Kanunu ev hizmetlerinde çalışanları kapsam dışında bırakmaktadır. Bu çerçevede ev işçilerinin yaşadığı sorunların çözümüne yasal olarak gereken karşılık verilememektedir. Ev hizmetlerini yasa kapsamı dışında tutan (4857/4 (e)) İstisna hükmü ayrımcılık getirmekte, ev işçilerini işçi haklarından yoksun bırakmaktadır.
3. Cinsiyetçi iş bölümü sürdürülmekte, ev içi emeğin ücretli ya da ücretsiz kadın emeği üstünden karşılanması yoluyla toplumsal sorumluluğun üstünden atlamak tercih edilmektedir. Kadın emeğini değersiz, önemsiz göstermek, ev işlerini hafife almak, görünmez kılmak ev işçilerine zarar veriyor! Ataerkil mirastan faydalanarak kadın emeğini görünmez kılan bu strateji erkek egemen kapitalist sistem için avantaj oluyor.
4.Konut dokunulmazlığı gerekçe yapılarak ev işçileri iş yasası ve İş Sağlığı ve Güvenliği yasası kapsamı dışına atılmaktadır.
5.Ev işçilerinin iş tanımı, mesleki standardı yoktur. Ayrıca ev hizmetlerinde çalışanlar hafife alınıyor, küçümseniyor, hor görülüyor, onur kırıcı muameleyle yüz yüze geliyor.
6.Çalışanlar yasalarda “sigortalı çalışan” olarak tanımlanırken ev işçileri “ücretli ve sürekli çalışanlar” olarak tarif edilmektedir. Bu anayasanın eşitlik ilkesine de uymamaktadır. Çifte standarttır. Ayrımcılıktır.
7. Ev işçileri yatılı çalıştıkları zamanlarda hak ihlalleri 24 saate yayılmaktadır. Ev işçileri yasal sürelerini aşacak şekilde uzun çalıştırılıyor. Denetimsizlik ve haklardan yoksunluk nedeniyle çalışanlar taciz, mobbing, şiddet gibi riskler yanı sıra zorla çalıştırma, özgürlüklerin kısıtlanması, zalimane muamele gibi zorbalıklarla da karşı karşıya kalabilmektedirler.
8. Ev işçilerinin ev işyerlerinde yaşadıkları cinsel şiddete karşı yeterli hukuki koruma yoktur.
9. Ev işçilerinin ücretleri de değişkendir ve asgari ücretin altında çalıştırılabilmektedirler.
EV İŞÇİLERİ İÇİN NELER YAPILMALI
1. Ev işçileri sosyal güvenlik şemsiyesine alınmalı. Ev işçilerinin sigorta primi için teşvik verilmelidir.
2. Hakların kullanılabilir, ulaşılabilir olması önemlidir. Çok basit uygulanabilen sigortalılık getirilmeli, örneğin e-devlet şifresi ile sorun çözülebilmelidir.
3. Gündelikçi ev işçilerinin sigortalanması için hizmet çeki sistemi getirilmelidir. Uygulaması çok kolay olmalıdır.
4. Ücretli, ücretsiz tüm ev işçilerine yıpranma payı ve erken emeklilik getirilmelidir.
5. Özel istihdam büroları ve kiralık işçi büroları kapatılmalıdır. Modern köle ticaretine son verilmelidir. Bunun yerine kamuya bağlı sgk denetiminde ev işçileri işe yönlendirilmelidir.
6. Ev işçileri çalışanların kullandığı bütün hakları kullanabilmelidir. Bu haklar uygulanabilir ve erişilebilir olmalıdır.
7. Evde yaşlı ve engelli yakınına bakan (bakıma muhtaç kişiler), aile ve sosyal politikalar bakanlığından net asgari ücret yardım almaktadırlar. Bu yardım değil haktır, Bu işçilerin sigortaları yapılmalı, sosyal hakları da verilmelidir.
8. Göçmen ev işçileri ile Türkiyeli ev işçileri aynı şartlarda çalışmalı, ayrım yapılmamalıdır.
Neden? Çünkü sosyal güvence haktır, İçtiğimiz sudan, yediğimiz ekmeğe her gün her alışverişte vergi veriyoruz. Ancak vergilerin hizmet olarak kadınlara dönüşü olmuyor.
. Hem ev işçisi, hem işveren ev işçisinin sigortalı olmasını mali açıdan yük olarak görüyor. Bu nedenle yasa düzeltilse dahi büyük ölçüde ev işçilerinin sigortalı çalışması sağlanamaz. Teşvik bu engeli aşmaya hizmet edecektir.
• Yurttaşlara bakım hizmeti sağlamak sosyal devletin görevidir. Şimdiye kadar bakım hizmeti ücretli ücretsiz kadınların görünmeyen emeğine havale edilmiştir. Bu daha fazla devam edemez.
• Devlet işçilerin primlerinden kesilerek oluşturulan işsizlik fonundan işverenlerin sigorta primi payını ödemektedir! İşverene bu yolla teşvik verilmesindense başka kaynaklar sunulmalı. Böyle bir adaletsizlik olamaz. Zaten birçok yerden teşvik bulanlar hep işverenlerdir.