Ekoloji

Mollakara İliç olmasın!

“Diyadin Mollakara bir altın madeni değil, bir doğa yıkımıdır!”

“Bu bir eko-kırım projesidir!”

Türkiye’nin farklı illerinden çevreciler, hukukçular ve yaşam savunucuları 29 Mayıs’ta Ağrı Diyadin’e gidiyor. Mollakara (Melleqere köyü) altın madenine karşı ortak ses yükseliyor:

Türkiye’nin farklı kentlerinde ekoloji alanında faaliyet yürüten çok sayıda örgüt, Ağrı’nın Diyadin ilçesi Mollakara (Melleqere) köyünde yapılması planlanan altın madeni projesine karşı 29 Mayıs 2025’te kitlesel bir açıklama için bir araya geliyor. DİSDER – Doğa İçin Sanat Derneği, DOĞÇEP – Doğu Anadolu Çevre Platformu, Diyadin Çevre İnisiyatifi, VAN ÇEVDER – Van Çevre Koruma Derneği ve Zilan Ekoloji Platformu’nun çağrısıyla düzenlenen eylemde “Diyadin – Mollakara İliç olmasın” denilecek.

Etkinlik, saat 14.00’te Mollakara (Melleqere) köyünde gerçekleştirilecek ve Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden gelen çevre örgütleri, barolar, ekoloji inisiyatifleri, koalisyonlar ve yerel topluluklar maden projesine karşı tepkilerini dile getirecek.

Altın madeninin 470 hektarlık bir alanda, 3 ayrı ÇED bölgesi içinde faaliyet göstereceği belirtiliyor. Projede siyanürle altın ayrıştırması yapılacak. Murat Nehri ve kollarının tam ortasında, aktif fay hatlarının yakınında, ayrıca sönmemiş bir yanardağ olan Tendürek Dağı’nın eteklerinde konumlanmış olan bu alan için çevreciler “eko-kırım projesi” uyarısında bulunuyor.

Türkiye’nin dört bir yanından çevreciler Diyadin’de buluşuyor: Mollakara (Melleqere) İliç olmasın!    – Diyadin

Madenin en yakın yerleşim yeri olan Mollakara (Melleqere) köyüne uzaklığı yalnızca 190 metre. Projenin toplamda 6 köyü etkileyeceği belirtiliyor. Nihai ÇED raporuna göre 4 yıl sürecek işletme süresi, hazırlık ve kapatma çalışmalarıyla birlikte 8 yıla çıkacak; ancak ruhsat süresi 2022-2042 yıllarını kapsıyor.

Katılımcı kuruluşlar ve inisiyatifler

Basın açıklamasına destek veren ve katılacak olan kurumlar şunlardır:

Barolar:

Ağrı Barosu

Batman Barosu

Diyarbakır Barosu

Iğdır Barosu

Muş Barosu

Van Barosu

Çevre ve ekoloji örgütleri, inisiyatifler:

Ayvalık Doğa Koruma

Batman Çevre Gönüllüleri Derneği – TÜRÇEP

Bazid Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü

Bergama Sivil İtaatsizlik

BİNÇEV-DER (Bingöl Sürdürülebilir Kalkınma, Çevre, Gençlik ve Sivil Toplum Geliştirme Derneği)

Bodrum Dağdaşlar Grubu

Bodrum Yurttaş İnisiyatifi

DEDEF Munzur Koruma Kurulu

Dirmil Kadın Kollektifi

DİSDER – Doğa İçin Sanat Derneği

Doğaya Güç Kat Ağı

Doğu Akdeniz Çevre Platformu

Doğubayazıt İş İnsanları Derneği

Ekoloji Birliği

Erciş Süphan Dağcılık Arama Kurtarma Sanat Kültür ve Doğa Koruma Derneği

Halkevleri Kent ve Ekoloji

Iğdır Emek ve Demokrasi Platformu

İÇAÇEP – İç Anadolu Çevre Platformu – TÜRÇEP

İHD Ağrı Şubesi

İHD Doğubayazıt Temsilciliği

İHD Iğdır Temsilciliği

İklim Adaleti Koalisyonu

İzmit Yerel Gündem 21 Çevre Kooperatifi

Kocaeli Çevre Platformu

Mardin Çevre, Tarihi Eserleri Koruma ve Geliştirme Derneği – TÜRÇEP

Muş Meşe Erozyonla Mücadele Doğa Koruma ve Ağaçlandırma Derneği – TÜRÇEP

MUÇEP – Muğla Çevre Platformu

MUÇEP – Datça

Munzur Çevre Kültür ve Dayanışma Derneği

Muş Kültür Derneği

Muş Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası

Niğde Çevre Eğitim Kültür Derneği – TÜRÇEP

Polen Hareketi

Sarımlı Havzası ve Çevresi Doğal Mirasın Korunması Derneği

Süphan Dağcılık Çevre ve Ekoloji Politikaları Derneği

TÜRÇEP – Türkiye Çevre Platformu

UTGB – Ulusal Tarım Gıda Birliği

Van Erciş Zilan Çevre Platformu

Yaşam ve Dayanışma Yolcuları

Yeşil Direniş Gazetesi

Yeşil Yaşam İnisiyatifi

Zortul Çevre Grubu

Yaşam savunucuları, bu projenin uygulanması durumunda bölgedeki yaşam alanlarının geri dönülmez biçimde tahrip edileceğini belirterek şu çağrıda bulunuyor:

“Diyadin – Mollakara (Melleqere köyü) bir altın madeni değil, bir eko-kırım projesidir! Geleceğimizi yok etmeyin! Yeni bir İliç felaketi yaşanmadan bu projeyi iptal edin!” (Kaynak SERHAT NEWS )

Emek.org.tr

TTB, Afşin Elbistan Termik Santralini hukuksuzluk ve çevreye verilen zararlar nedeniyle yargı gündemine taşıdı.

Afşin Elbistan Termik Santrali artık çağdışı. Verdiği zararlar nedeniyle kapatılmalıdır. Kömür madenlerinde çalışanların ve madenlerin çevresinde yaşayanların sağlık ve güvenlik sorunları ile madenler nedeniyle ortaya çıkan çevre sorunları çok boyutlu incelenmelidir. Kömürlü termik santrallerinin sağlık açısından zararları bir yana, Afşin Elbistan Termik Santrali’nin mevcut haliyle yarattığı sağlık sorunları, olası riskler ve önlemlerin ÇED raporunda yer almamaktadır.

TTB, Çelikler Afşin Elbistan Termik Santrali Ek Üniteleri İçin Verilen “ÇED Olumlu” Kararının İptali Talebiyle Dava Açtı. TTB yargıya taşıdığı itirazın gerekçesini şöyle açıkladı, Çelikler Afşin Elbistan Termik Santrali:

“İnsan ve Çevre Sağlığı Açısından Telafisi İmkansız Zararlar Doğurmaktadır”

Türk Tabipleri Birliği (TTB), Kahramanmaraş’ta Afşin Elbistan Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ tarafından yapılması planlanan Çelikler Afşin Elbistan Termik Santrali V. ve VI. Ünite İlavesi ile ilgili verilen 27 Aralık tarihli “Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) olumlu” kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açtı.

Hukuksuzluğu ve usulüne uygun olmayan işleyişleri konu edinerek dava açan TTB dava dilekçesinde “ÇED olumlu” kararının hem ÇED sürecinin amacına hem de Çevre Kanunu ile ÇED Yönetmeliği’nin ilkelerine aykırılık taşıdığı belirtildi.

ÇED’in, ilgili tüm tarafların bir araya gelerek görüş, kaygı ve önerilerini ortaya koyabildikleri şeffaf bir süreç olması gerektiği ifade edilen dilekçede; öte yandan bilimsel nitelik taşıması, riskleri öngörerek alternatif çözüm önerileri sunması gereken raporda “yapılabilir, olabilir, karşılaşılırsa” gibi belirsiz ifadelerin yer almasının denetlenebilirlik ve öngörülebilirlik bakımından eksikliğe işaret ettiği kaydedildi.

TTB Web sitesinde yapılan açıklamaya göre, dilekçede şu noktalara dikkat çekildi:

Afşin Elbistan Termik Santrali’nin 1972 yılı programı yatırım projeleri içinde yer aldığı ve 1, 2, 3, 4’üncü ünitelerinin 1993 öncesi işletmeye alındığı gerekçesiyle ÇED sürecinden muaf olduğuna ilişkin karar hukuka aykırıdır. Dava konusu proje ile toplamda altı ünite olacak bu faaliyet için tek ÇED raporu hazırlanması, entegre proje planlamasının ve kümülatif etki değerlendirmesinin yapılmaması eksikliktir.

Hava kalitesi modellemesi ve emisyon sınır değerlere uyum noktasında yanlış verilere dayanılmış, yetersiz değerlendirme yapılmıştır. Tüm bu hukuka aykırılıklar ve bilimsel değerlendirmede düşülen yanlışlık, sadece çevre sağlığı açısından değil, insan sağlığı açısından da çok boyutlu sonuçlar doğurmaktadır.

Kömür madeninin üretilmesi sırasında meydana gelen başlıca çevre sorunları; yani arazinin bozulması, çevredeki manzaranın bozulması, su kaynaklarının zarar görmesi, tarım ve orman arazilerinin zarar görmesi, gürültü kirliliği ve hava kirliliği, erozyon ve toprak kayması, arazide meydana gelebilecek göçük ve çökmeler ile patlamaların yarattığı sarsıntıların ortak sonucu ekolojik yıkımdır. Ekolojik yıkımların sonucunda çöken ekolojik döngülerin uzun erimde insan sağlığı üzerinde geri dönüşümü olmayan sağlık etkileri söz konusu olacaktır.

Afşin Elbistan Termik Santrali artık çağdışı. Verdiği zararlar nedeniyle kapatılmalıdır. Kömür madenlerinde çalışanların ve madenlerin çevresinde yaşayanların sağlık ve güvenlik sorunları ile madenler nedeniyle ortaya çıkan çevre sorunları çok boyutlu incelenmelidir. Kömürlü termik santrallerinin sağlık açısından zararları bir yana, Afşin Elbistan Termik Santrali’nin mevcut haliyle yarattığı sağlık sorunları, olası riskler ve önlemlerin ÇED raporunda yer almamaktadır.

“Bedensel, zihinsel ve sosyal olarak tam bir iyilik hali” olan sağlık; yalnızca bozulduğu zaman düzeltilmesine yönelik hizmetin sunulmasını gerektiren bir değer değil, vücut bütünlüğü gibi saygı gösterilmesi ve korunması gereken bir değerdir. Dolayısıyla kişinin sağlıklı olması için bazı hizmetlerin sunulması değil, onun halihazırdaki sağlığını bozucu etkisi açık olan bir faaliyetin devlet eliyle yapılması önlenmelidir.

Afşin Elbistan Termik Santrali, hem mevcut üniteleri hem de dava konusu ek üniteleri ile insan ve çevre sağlığı açısından telafisi imkansız zararlar doğurmaktadır ve doğuracaktır. (Kaynak: 31.01.2025 134https://www.ttb.org.tr)

Emek.org.tr