EKONOMİDEN BAHSETMEYECEĞİM!
Neden mi?
Ülkemin yöneticileri ekonomi konusunda tez yazıp mastır yapmış hatta kimileri de adlarının önlerine koca sıfatları yazılı. Hatta kimi yazar, çizer, kürsü ve makam sahipleri hemen her konuda uzman oldukları gibi ekonomide de yetkin ve uzman kişiler olduklarını beyan etmekte. Bu kişiler hem iktisatçı hem de yönetici olduğuna göre devletin kamusal işleyişi, gelir ve giderleri denetleyip topluma örnek oldular. İşte bu nedenle ekonomiden bahsetmeyeceğiz!
Geçen gün kadim dostum Sezai Sami elinde dosyasıyla geldi. 2004 yılında emekli olup aynı dönemde maaş bağlanmış. SSK’nın gönderdiği “maaş bağlanma” yazısını ilk günkü gibi saklayarak gösterdi. Sadece bunu değil o yılın aynı ayında döviz, altın ve asgari ücretin merkez bankası ve çalışma bakanlığının resmi çizelgelerini verdi. Dediği şey sadece şuydu, “yirmi yıl içinde ülkenin geldiği durumu görmek istersen ilk aldığım emekli maaş ve bugün aldığım emekli maaşa bakalım!”
Sezai Sami bu ülkenin ünlü olmasa bile emek eksenli önemli politik değerlerinden biri. Yaşadıkları ülke gerçeklerinden biri. Hem çalışıp hem de okumuş. 1974 de bir kamu kurumunda işe başlayıp 1980 ve 1991 arası zorunlu “konservede kalma” ve ardından 2004 Nisan’ında emekli dilekçesi veriyor. SSK haziran ayı ortasında emekli maaş bağlandığını bildiren yazı geliyor. Emekli maaşı 559.727.087,00 TL.
2002 yılında iktidara gelen günümüzdeki parti 2005 yılında paramızdan altı sıfır daha atmamıştı. SSK çalışırken aldığı maaşın yarısını emekli maaşı olarak bağlamış.
Emekli maaşın bağlandığı Nisan 2004 tarihinde asgari ücretin neti 303.079.500 TL., yani emekli maaşı 1.84 büyüklüğündeydi.
26 Nisan 2004 de ABD doları alış 1.369.674 TL., satış 1.376.280 TL., “satış değerinden” bakılırsa 406,6 dolar alınıyor.
26 Nisan 2004 de altının gramı alış 17.500.000 TL., satış 18.000.000 TL., “satış değerinden” 31 gram altın alınıyor.
26 Nisan 2004 de ¼ çeyrek altın alış 28.088.113 TL., satış 28.223.666 TL., “satış değerinden” 20 adet ¼ alınıyor.
26 Nisan 2004 de ½ yatım altın alış 56.176.227TL., satış 56.447.332 TL., “satış değerinden” 10 adet yarımlık alınıyor.
26 Nisan 2004 de tam altın alış 112.352.454 TL., satış 12.894.665 TL., “satış değerinden” 5 adet alınıyor.
Sezai Sami’nin bu ay Nisan 2024 emekli maaşı 15.750 TL., bununla ne alınıyor birde ona bakalım;
Asgari ücret 17.002, emekli maaşı bununda altına indi 1.84’den 0.92 ye.
ABD doları 33TL., 477 dolar; buna göre maaşı yükselmesi gerekir ama gerçek oranda düşüş var.
Gram altın 31 gram alınırken günümüzde 6.42 grama düştü.
Çeyrek (1/4) altın 20 adetten 3.84 adete düştü.
Yarım altın 10 adetten 1.92 adete düştü.
Tam altın ise 5 adetten 0.95 adete düştüğü bir gerçek.
Bunu temel gıda olan ekmek, yumurta, süt ve et ile karşılaştırma yapmadık sayın ekonomi uzmanlarına bıraktık.
Ülkede yoksulluk, gelir dağılımının eşitsizliği giderek daha da artması; soygunun emekli maaşı durumunu üzerinden anlattık.
Gelir dağılımının eşitsiz ve bir o kadar acımasız olduğunu sayılarla anlattık.
Yazımızda ekonomiden bahsetmedik sadece Sezai Sami’nin yirmi yıllık emekli maaşının geldiği durumu yani “soygunu” açıkladık.
ALİ İBRAHİM ÖNSOY – İSTANBUL NİSAN 2024
